Δευτέρα 19 Ιουλίου 2010

Το πελατειακό κράτος και η Αριστερά

Πηγή: Ελευθεροτυπία 17/7/10 μέσω Αριστερής Στρουθοκάμηλου

του Γιώργου Γιαννουλόπουλου*

Μια ανάμνηση από τα μαθητικά μου χρόνια που ίσως σας θυμίσει κάτι: Οποτε αναγκαζόμουν να μελετήσω για τις εξετάσεις -την τελευταία στιγμή, ως συνήθως- ανακάλυπτα χίλια δυο πράγματα τα οποία έπρεπε οπωσδήποτε να κάνω, όπως ένα πολύ σημαντικό βιβλίο που όφειλα επιτέλους να διαβάσω ή εκείνη την ταινία για την οποία όλοι μιλούσαν κι εγώ δεν μπόρεσα ακόμα να δω.

Δηλαδή οτιδήποτε θα με απάλλασσε από το επαχθές καθήκον, αλλά με τη συνείδησή μου καθαρή.

Κάπως έτσι αντιδρά η Αριστερά όταν τίθεται θέμα πελατειακού, διεφθαρμένου, αναποτελεσματικού και σπάταλου κράτους. Φυσικά, λένε, είμαστε εναντίον. Προέχουν όμως άλλα. Γιατί αν εστιάσουμε εκεί την κριτική μας, θα την πληρώσουν οι μικροί και θα γλιτώσουν οι μεγάλοι κλέφτες, τα μεγάλα συμφέροντα. Κοντολογίς, υπάρχει πρόβλημα αλλά δεν είναι της παρούσης. Κι αυτό μου θυμίζει κάτι άλλο: το «στρίβειν διά του αρραβώνος». Δηλαδή γλιτώνουμε από κάτι που όντως δεν θέλουμε, αποδεχόμενοι στα λόγια μια ήπια εκδοχή του.
Για να περάσει όμως η Αριστερά το εν λόγω μήνυμα, φρόντισε να καλλιεργήσει τρεις μύθους, οι οποίοι έχουν αποκτήσει την ακαμάχητη αίγλη του αυτονόητου.

Μύθος πρώτος: η διαφθορά στον δημόσιο τομέα και η λαμογιά στον ιδιωτικό είναι δύο διακριτές ασθένειες και για να πατάξουμε τη μία θα πρέπει να κάνουμε τα στραβά μάτια για την άλλη. Στην πραγματικότητα όμως τα δοχεία συγκοινωνούν. Κατά κανόνα οι μπάζες γίνονται με ανάμιξη ή ευθύνη του Δημοσίου. Τα τεράστια ποσά από τις προμήθειες για τα νοσοκομεία μπήκαν μόνο σε τσέπες ιδιωτών; Εκείνοι οι προκλητικοί μεγαλοφοροφυγάδες με τις παράνομες επαύλεις τους δεν λάδωσαν κάποιους στην εφορία ή την πολεοδομία;
Και επιτέλους, γιατί είμαστε υποχρεωμένοι να διαλέξουμε ποια από τις δύο κατηγορίες θα κυνηγήσουμε; Τι μας εμποδίζει να βάλουμε στο στόχαστρο και τους ιδιώτες που κλέβουν και τους διεφθαρμένους δημόσιους «λειτουργούς»;

Μύθος δεύτερος: για το πελατειακό κράτος δεν ευθύνεται η Αριστερά αλλά τα κόμματα εξουσίας, που διορίζουν αβέρτα στο Δημόσιο με αντάλλαγμα ψήφους. Ως εδώ η διάγνωση είναι απόλυτα ακριβής. Συμβαίνει όμως το εξής περίεργο και άκρως ελληνικό, το οποίο περνάει απαρατήρητο: Μόλις διοριστούν, η Αριστερά αναλαμβάνει την υπεράσπισή τους (με το βαθύ και «κοινωνικό» ΠΑΣΟΚ από κοντά).
Δηλαδή οποιαδήποτε προσπάθεια εξυγίανσης, οποιαδήποτε καταγγελία, προσκρούει στην αντίδραση της Αριστεράς με το σκεπτικό ότι βάλλεται ο δημόσιος τομέας και οι εργαζόμενοι. Γιατί, σύμφωνα με την πάγια άποψη των προοδευτικών δυνάμεων, εκεί που τελειώνει η κακή πλουτοκρατία, αρχίζει ο καλός λαός. (Στο σημείο αυτό, ο μακαρίτης ο Μαρξ αρχίζει να γυρίζει σαν σβούρα στον τάφο του).

Μύθος τρίτος (και φαρμακερός): Οποιος επικρίνει το Δημόσιο, το κάνει με απώτερο σκοπό την ιδιωτικοποίησή του. Χωρίς αμφιβολία, κάποιοι ή μάλλον πολλοί κάτι τέτοιο έχουν κατά νου. Το λένε μάλιστα και οι ίδιοι.
Υπάρχει όμως και μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση: για να σωθεί το Δημόσιο στους χαλεπούς νεοφιλελεύθερους καιρούς μας, πρέπει να γίνει αυτό που υπόσχεται το όνομά του: ο χώρος όπου ανθεί η αίσθηση του κοινού αγαθού, της ανιδιοτέλειας και της κοινωνικής προσφοράς. Οχι ένα εκτροφείο διαφθοράς ή ένα μαγαζί που φροντίζει μόνο για τους δικούς του ανθρώπους.
Δυστυχώς, η Αριστερά, ξεχνώντας το δίδαγμα της ιστορίας ότι ο δημόσιος τομέας πρώτα απαξιώνεται και μετά ιδιωτικοποιείται, αδυνατεί να καταλάβει ότι κανείς δεν βοηθάει τόσο πολύ τους νεοφιλελεύθερους όσο εκείνοι που ανέχονται τις αμαρτίες του Δημοσίου με την πρόφαση ότι υπερασπίζονται τους εργαζόμενους. (Εδώ ο Μαρξ ανεβάζει στροφές).

*Ελευθεροτυπία, 17/7/10

4 σχόλια:

  1. Παρακολουθώντας την επιχειρηματολογία του κ. Γιαννουλόπουλου, μπορεί να κάποιος να αντιληφθεί την έκταση της σύγχισης, στην οποία έχει βρεθεί το μέγιστο τμήμα τς ελληνικής "πνευματικής" ελίτ και την, περίπου πλήρη έκπτωσή της, λόγω της παρούσας κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, ως αποτέλεσμα της οιονεί προεπαναστατικής κρίσης, στην οποία την έριξε ο ΓΑΠ, με τους απίθανους χειρισμούς του από τον Οκτώβριο του 2009.

    Σε ακόμα χειρότερη κατάσταση βρίσκεται ένα τμήμα της ελληνικής αριστερής ελίτ, που εκφραζόταν από το ευρωκομμουνιστικό ρεύμα σκέψης - ή που πλησίασε σε αυτό - το οποίο βλέπει με τρόμο να αμφισβητούνται όλα όσα υπερασπίστηκε κατά τις προηγούμενες δεκαετίες και τα οποία θεώρησε θέσφατα και ως εκ τούτου δεδομένα.

    Γι' αυτό και αυτό το τμήμα της ελληνικής αριστερής διανόησης - που ήταν αποκομμένο, πάντοτε, από την ελληνική κοινωνία και γι' αυτό έχασε, μία προς μία όλες τις πολιτικές μάχες που έδωσε - χάνοντας και τις βεβαιότητες, πάνω στις οποίες έχει στηριχθεί, οδηγήθηκε στον ακραίο συντηρητισμό και σε ένα μίγμα γεροντοκορισμού, που έρχεται να υπερασπίσει την ιδεολογικοπολιτική Βαλχάλα από την σκληρή επίθεση της πραγματικότητας, που εκφράζει η παρούσα δίδυμη πιστωτική και χρεωστική κρίση της χώρας
    .

    Τι φταίει, λοιπόν, για τον κ. Γιαννουλόπουλο, για το γεγονός ότι έπεσε η διεθνής συναθροιστική ζήτηση και οδήγησε την Ελλάδα στην μεγάλη δημοσιονομική κρίση του 2009 και η οποία μετετράπη στις αρχές του 2010 σε πιστωτική κρίση και κρίση χρέους της χώρας; (Διότι αυτό είναι το παρόν πρώτο πρόβλημα της χώρας - όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα);

    Το "πελατειακό κράτος" μας λέει ο κ. Γιαννουλόπουλος και οι γερασμένοι και συντηρητικοποιημένοι "ανανεωτές" του Φώτη Κουβέλη και του μέντορά τους - του ακούραστου διαλυτή των πάντων - Λεωνίδα Κύρκου!

    Ο ισχυρισμός αυτός, μέσα στην τρέχουσα ζοφερή συγκυρία, δεν μπορεί να προξενήσει κάτι άλλο, παρά μόνον ένα μειδίαμα, ανακατεμένο με θλίψη, για τον βαθμό σύγχισης όλων τους και την ανικανότητά τους να αναλύσουν την τρέχουσα πραγματικότητα και τις προτεραιότητες, που αυτή θέτει.

    Με λίγα λόγια, θα ήσαν για γέλια, αν δεν ήσαν για κλάμματα. Και γι' αυτό - αν συνεχίσουν έτσι -το μέλλον τους είναι προδιαγεγραμμένο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φαίνεται λοιπόν ότι οι μόνοι που δεν ευθυνόμαστε είμαστε εμείς, το κράτος που στήσαμε, το κράτος που προμηθεύει τα νοσοκομεία με τιμές πολλαπλάσιες της αγοράς, το κράτος μας που επέτρεψε να γίνουν κατανάλωση οι πόροι της ΕΕ αντί να επενδυθούν στην ανάπτυξη, δε φταίει το κράτος του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ , της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ , δεν φταίει η απούσα Αριστερά. Δεν φταίει κανείς από εμάς. Φταίνε "οι άλλοι", το ΔΝΤ, η ΕΕ , ο ιμπεριαλισμός, οι Αμερικάνοι, οι Γερμανοί και οι ντόπιοι λακέδες τους. Οκ λοιπόν , αποενοχοποιηθήκαμε, αε αλλάξουμε πλευρό, κάναμε το επαναστατκοό μας καθήκον, τους κατατροπώσαμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ουδείς είπε (και πάντως όχι εγώ) ότι "δεν φταίμε" - αν και αυτό που χρειάζεται διευκρίνηση είναι το ποιοί είμαστε "εμείς που φταίμε", όπως επίσης και το "πόσο και σε ποιόν βαθμό φταίμε".

    Πέρα από αυτό, πρέπει να κατανοήσουμε και το "για ποιό πράγμα φταίμε"! Αν θέλουμε να βρούμε τις αρμόζουσες λύσεις, που προφανώς βρίσκονται μακράν του νεοπαγούς εφαρμοσμένου παπανδρεϊκού σοσιαλνεοφιλελεύθερου πινοσετισμού.

    Και φυσικά, πρέπει να προσδιορίσουμε τα ζέοντα προβλήματα, που έχει να αντιμετωπίσει ο ελληνικός πληθυσμός και η κοινωνία μας, ως σύνολο και να τοποθετήσουμε τις απαιτούμενες προτεραιότητες, για την λύση τους.

    Αρεστόν ή όχι, αυτό που συμβαίνει στην χώρα μας, έχει να κάνει με την διεθνή οικονομική ύφεση, που έπληξε την χώρα μας, από τον Σεπτέμβριο του 2008, και την μεγάλη πτώση της διεθνούς ενεργού συναθροιστικής ζητήσεως, η οποία έπληξε καίρια τα ελληνικά μακροοικονομικά μεγέθη, κτυπώντας την ελληνική οικονομία στους τομείς εκείνους, οι οποίοι είναι ευαίσθητοι στις διακυμάνσεις της διεθνούς, δηλαδή στην ναυτιλία (αφορά περί το 15% του ελληνικού ΑΕΠ), τις εξαγωγές (αφορά το 20% του ελληνικού ΑΕΠ) και τον τουρισμό (την "βαριά βιομηχανία" της χώρας, που αφορά το 20% του ελληνικού ΑΕΠ). Αυτοί οι τομείς επλήγησαν δεινώς από την απρόσμενη έλευση της διεθνούς οικονομικής ύφεσης, την οποία και εσωτερίκευσαν, με μια σημαντική πτώση των μακροοικονομικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας (2% πτώση του ΑΕΠ, κατά το έτος 2009, τρομερή πτώση των επενδύσεων από το 24,9% του ΑΕΠ το 2008, στο 15,6% το 2009 κλπ) και στην αναγκαστική εκτροπή των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας, η οποία ήταν, σε έναν βαθμό, αναγκαστική, λόγω της ύφεσης, που μείωσε τα δημόσια έσοδα και αύξησε τις δαπάνες και από εκεί και πέρα οφειλόταν στην ραθυμία της κυβέρνησης Καραμανλή να πάρει κάποια μέτρα,, λόγω της πολιτικής συγκυρίας, που "μύριζε" εκλογές, λόγω της θεσμικής παγίδας στην οποία είχε μπλεχθεί η τότε κυβέρνηση, λόγω της επικείμενης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και της απόφασης του ΠΑΣΟΚ του αφελούς ΓΑΠ να μπλοκάρει την εκλογή και να προξενήσει βουλευτικές εκλογές.

    Τις εκλογές, λοιπόν, τις προκάλεσε και τις κέρδισε ο ΓΑΠ στις 4/10/2009, για να καταφέρει το ακατόρθωτο : Να μεταθέσει το πρόβλημα και να μετατρέψει την οξεία δημοσιονομική κρίση, που παρέλαβε από την κυβέρνηση Καραμανλή, σε πλήρη διακοπή της ομαλής ροής των πιστώσεων από την διεθνή αγορά προς το ελληνικό δημόσιο, όπως επίσης κατάφερε να δυσχεράνει - ακόμα περισσότερο από όσο είχε καταφέρει η διεθνής ύφεση - και την ομαλή ροή των πιστώσεων προς το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, γονατίζοντας το ελληνικό τραπεζοπιστωτικό σύστημα, οδηγώντας δηλαδή την ελληνική οικονομία σε μια απίστευτης έκτασης πιστωτική κρίση και το ελληνικό δημόσιο σε ουσιαστική χρεωκοπία, για να παραδώσει, στην συνέχεια, τα κλειδιά της διακυβέρνησης της χώρας στους δανειστές του ελληνικού δημοσίου και τους εκπροσώπους τους, που υπό τον μανδύα των εταίρων της Ευρωζώνης, επέβαλαν στον τόπο μας και στον ελληνικό πληθυσμό μια μοντέρνα μεταναζιστική ευρωπαιοφανή Κατοχή.

    Αυτό είναι το πρώτο πρόβλημα της χώρας, που καλείται να αντιμετωπίσει ο ελληνικός πληθυσμός (ειδικότερα, δηλαδή, έχει να αντιμετωπίσει το πως αυτή η σοβαροφανής κουστωδία, που μπορεί να πει κάποιος ότι έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας ορδής, που ανοικτά διακηρύσσει και πραγματοποιεί επιδρομές στα πορτοφόλια μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού και κατά προτίμηση εκείνου του τμήματός του, που αποτελείται από μισθωτούς και συνταξιούχους).

    Αντί αυτών, ο κ. Φώτης Κουβέλης και η συντηρητικοποιημένη "ανανεωτική" του παρέα, ασχολούνται με το "πελατειακό κράτος", με το "δημόσιο συμφέρον", την "ευρωπαϊκή ολοκλήρωση" και με άλλα τινά, καταφανώς δευτερεύοντα, σε σχέση με τα προβλήματα της παρούσας κατάστασης, στην οποία βρίσκεται η χώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Και επειδή όλα αυτά δεν γίνονται τυχαία, αλλά προφανώς κατοπτρίζουν τις προθέσεις και τις επιδιώξεις των - νεοσυντηρητικών και αναπαλαιωμένων - εμπνευστών τους (που αμφιβάλλω πολύ, ως προς το κατά πόσον είναι αθώες), το πολιτικό τους μέλλον είναι προδιαγεγραμμένο και στην καλύτερη περίπτωση γι' αυτούς, θα είναι αντίστοιχο του παρελθόντος τους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή