Θα αφυπνιστεί η Ευρώπη;

Τoυ Νικου Γ. Ξυδακη, Καθημερινή 9-7-11

Ο πύργος της Βαβέλ

Πληθαίνουν τα γεγονότα, πληθαίνουν και οι έγκυρες φωνές, που καταδεικνύουν τον συστημικό χαρακτήρα της κρίσης στην Ευρωζώνη. Και πολύ περισσότερο, τους κινδύνους που διατρέχουν η ευρωπαϊκή αυτοσυνείδηση και η δημοκρατία από την αναμέτρησή τους με εθνικά χρέη και αθέατες αγορές. Στις φωνές που σημαίνουν συναγερμό για το παρόν της ευρωπαϊκής ηπείρου συγκαταλέγονται πολιτικοί ηγέτες, όπως οι έξι πρώην πρωθυπουργοί που ζητούν ευρωπαϊκό Νew Deal και έκδοση ευρωομόλογου, κορυφαίοι ιστορικοί και οικονομολόγοι όπως ο Μαρκ Μαζάουερ, που συζητά ένα ευρωπαϊκό Σχέδιο Μάρσαλ, όπως ο Αμάρτυα Σεν. Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, η πρόσφατη καταρράκωση της πιστοληπτικής αξίας της Πορτογαλίας, φαίνεται να αφυπνίζει και τους νυν ηγέτες της Ευρώπης: αντιλαμβάνονται ότι οι αναβολές και οι δισταγμοί μόνο ανεπανόρθωτες καταστροφές μπορούν να επιφέρουν.

Αντιλαμβάνονται όμως την επισφαλή, δραματική ισορροπία στην οποία βρίσκονται ήδη οι κοινωνίες στις περιφερειακές χώρες των Μνημονίων; Αντιλαμβάνονται οι ηγέτες της Ε.Ε. ότι στην προσπάθειά τους να μη θιγούν κεφαλαιούχοι, θέτουν σε κίνδυνο ολόκληρο το πολιτικό και κοινωνικό οικοδόμημα της Ευρώπης; Αιχμάλωτοι των στερεοτύπων θατσερικής και ρεϊγκανικής καταγωγής, οι ηγέτες της Ε.Ε. διστάζουν να υιοθετήσουν μια γενναία πολιτική διευθέτησης των χρεών και ρύθμισης των αγορών, δοκιμασμένη σε ανάλογες ιστορικές περιόδους. Διότι, όπως επισημαίνει ο Μαζάουερ, αμφιβάλλουν για την ισχύ τους. Αμφιβάλλουν αν μπορούν να επιβληθούν σε μια δράκα κερδοσκόπων και μάνατζερ, αυτοί, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι 500 εκατ. πολιτών. Αμφιβάλλουν αν μπορούν να διασώσουν τρεις χώρες, το 5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, και ανέχονται την τοκογλυφία και την τρομοκρατία των γυμνών CDS. Το πενιχρό διπλωματικό κεφάλαιο της Ελλάδος προς αυτή την κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθεί, με συμμαχίες και παραγωγή πρωτότυπης σκέψης. Φαίνεται όμως ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει καταθέσει τα όπλα.